11 Mart 2015 Çarşamba

ASP.NET MVC NEDİR? -1

Asp.net Bot yazımı ile yazılara baktım karşıma bu sorun çıktı. Önce Şöyle bloglardaki tanımları bir derleyelim. ASP.NET MVC w3school anlatımıyla şu demekmiş;
“ASP.NET HTML, CSS, JavaScript ve sunucu taraflı programlama ile web sayfaları ve web siteleri yapmaya yarayan bir geliştirme yapısıdır.
ASP.NET 3 farklı geliştirme modeli sunar: Web pages, MVC (Model View Controller) ve Web Forms.”
MVC, uygulamanın kullanıcı arayüzünü 3 temel yapıya ayırır:
Model: Verinin nasıl değişeceğini ve nasıl yönetileceğini belirleyen iş kurallarını (Business Rules) içeren sınıfların tamamının bulunduğu katmandır. Genelde bunlar veritabanını temsil eden sınıflarlar veya domaini temsil eden nesnelerdir. EntityFramework, NHibernate gibi, entity-data-model ler de, model katmanında yer alabilir. Yani uygulamamızda kullanacağımız nesneler bu katmandadır.
View: Kullanıcı arabiriminin (User Interface – UI) gösterileceği katman. Dinamik olarak üretilen HTML şablonu bu katmandadır. Kısaca veri gösterim katmanı diyebiliriz.
Controller: Tüm sistem akışının, kullanıcı ile olan etkileşimi kontrol eden ve olayları yöneten sınıfların tamamı. View ve Model katmanları arasındaki ilişkiyi yönetir. Kullanıcıdan girdi alır, modelle iletişime geçer ve ne gösterileceğine karar verir.
ASP.NET MVC 1
13 MART 2009 da resmi olarak kodlar ve birim testlerle MVC mimarisi yayınlanmıştır. MVC mimarisinin bugün kullanılan bir çok özelliği aslında MVC 2 de gelecektir.
ASP.NET MVC 2
MVC 2 ilkinden 1 yıl sonra yayınlanmıştır (MART 2010). MVC 2 de olan bazı ana özellikler şunlardır:
  • Otomatik olarak oluşturulan kullanıcı arabirimi yardımcıları (UI Helpers) ve özelleştirilebilir şablonlar.
  • Hem server, hem de istemci taraflı, nitelik tabanlı (attribute-based) bir model doğrulama (model-validation) yapısı.
  • Strongly typed HTML Helpers
  • Geliştirilen Visual Studio araçları.

ASP.NET MVC 3
MVC 3, MVC 2 den 10 ay sonra yayınlanmıştır. Eklenen ana başlıklar:
  • Razor görüntüleme motoru (Razor View Engine).
  • .NET 4 dataannotation desteği.
  • Gelişmiş model doğrulama (model validation).
  • Unobtrusive JavaScript, jQuery Validation, ve JSON için daha iyi bir JavaScript desteği.
  • Yazılım ve platforma bağlı güncellemeler ve yönetim için NuGet kullanımı.
ASP.Net MVC Framework ‘ün ile getirdikleri yönünde bakacak olur isek; Controller kavramını kullanımı sayesinde, geliştirilen Web uygulamasının test kodu yazılması, daha kaliteli uygulama geliştirebilmesini sağlanmıştır. ASP.Net MVC ’nin getirdiklerini kullanıcı tarafından bakacak olur isek; temiz içerik ve anlamlı adres(Routing) üretimidir. Bu özellikler uygulama içerisinde sunulan ürün ya da bilgilerinin arama motorları(Bing,Google) daha kolay bulabilmesi, hazırlanan içeriğin hızlı cevap vermesini sağlamaktadır.
ASP.Net MVC Framework’ün uygulamalarımıza katığı bu özelliklerin yanında yeni sürümü ile de birçok kolaylık sunmaktadır. Bu yenilikler aşağıdaki gibi sıralama yapabiliriz.
  • Razor View Engine
  • Multi View Engine
  • Dependency Injection kullanım kolaylığı
  • Dynamic View ve ViewModel
  • Validation Impovemets
  • Session Yönetimi
  • Global Action Filters
  • JavaScript ve AJAX yenlikleri
Şimdi yenilikler hakkında kısa bilgilere verelim.
Razor View Engine
ASP.Net MVC 3, önceki sürümlerinde farklı olarak yeni bir View Engine yapısı ile gelmektedir. ASP.Net MVC ‘nin önce ki sürümlerinde Saprk View Engine ya da NHaml gibi View Engine yapıları ile View tasarımlarımız daha kolay bir şekilde gerçekleştir biliyorduk. Razor View Engine ile ASP.Net MVC 3 bütünleşik olarak geldiği için ve .Net 4 desteği ile ASP.Net MVC uygulamalarını daha kolay ve hızlı geliştirebiliyoruz.
Multi View Engine
ASP.Net MVC 3 yeniliklerinde bir olan Razor View Engine gibi ASP.Net MVC uygulamalarında View tasarlama işlemlerimizi kullanabileceğimiz birden fazla View Engine bulunmaktadır. Multi View Engine yeniliği sayesinde, uygulama projemize şablon dahil etme aşamasına farklı View Engine kullanmayı amaçlamaktadır.
Dependency Injection kullanım kolaylığı
ASP.Net MVC 2 ve önceki sürümlerinde MvcTurbine ve benzeri araçları kullanarak ASP.Net MVC uygulamalarımızda IoC uygulamalarımızı gerçekleştiriyorduk. ASP.Net MVC 3 sürümü ile ise, çözümü kendi içerisinde oluşturmayı amaçlayan Ioc ara yüz(interface) nesneleri bulunmaktadır.
Dynamic View ve ViewModel
Bu özellik ile .Net 4 yeniklerinde biri olan Dynamic Type özelliğini ASP.Net MVC içerisinde yer alması anlamına gelmektedir. Bu sayede sanki öyle bir özellik varmışçasına, söz konusu özelliği kullanabilmemize izin vermektedir. .Net 4 ile C# herhangi bir alanda hazırlanaDynamic işlemde olduğu gibi söz konusu tanımlama çağırıldığında hata olup olmadığı durumu anlaşılmaktadır.
Validation Impovemets
ASP.Net 4 ile birlikte gelene yeniliklerden bir tanesidir. Bu şekliyle ASP.Net 4 üzerine gelene gelişmiş doğrulama yapısını, ASP.Net MVC 3birlikte kullanabilmekteyiz.
Session Yönetimi(SessionState)
Geliştirmiş olduğumuz ASP.Net MVC projesinin içerisinde bulunan Controller nesnesini Session içerisinde veri taşıması istemeye biliriz. Bu gibi durumlar için geliştirilmişi Attribute yapısıdır.
Global Action Filters
Bazı durumlarda geliştirmiş olduğumuz ASP.Net MVC uygulamasının, uygulama yapılan her istemi denetlemek ya da uygulamalardan yapılan istemler sırasında gerçekleşecek işlemler olabilir. Bu gibi durumlar için geliştirilmiş bir yapıdır.
JavaScript ve AJAX yenlikleri
Standart bir ASP.Net MVC şablonu oluşturduğumuz varsayılan olarak projemize Script klasörü gelmektedir. Bu klasör içerisinde ise,ASP.Net AJAX ve JQuery ile ilgili JavaScirpt dosyaları gelmektedir. ASP.Net MVC 3 sürümü ile AJAX konusunda daha iyileştirilmiş bir şekilde kullanıcılarına sunulmaktadır.
Bir sonraki konuda ASP.Net MVC 3 için gerekli kurulum ve Razor görüntüleme motoru (Razor View Engine) veuygulamalar ile devam etmeye çalışacağım.
Kaynak:

Hiç yorum yok :

Yorum Gönder